به بهانه پیش رو بودن شب یلدا و لذت مطالعه در این شب

به اعتقاد بسیاری از بزرگان تعلیم وتربیت و روانشناسان اولین عاملی که در ایجاد عادت به مطالعه تاثیرگذار است خانواده است .چنانچه می دانید عادت به مطالعه یک امر اکتسابی است در نتیجه این عادت مانند الگوهای رفتاری دیگر در روند اجتماعی شدن کودک در او ایجاد می شود .اگر پدر و مادرعادت به مطالعه داشته باشند و بخشی از شبانه روز را به مطالعه کتاب یا روزنامه اختصاص بدهند و کودک در طول روزها وشب هایی که با آنها می گذراند ببیند که پدر و مادرش کتاب می خوانند وببیند که در مورد کتاب ها و نکته های خاص از آنها بحث و اظهارنظر می کنند، کودک خیلی زود با کتاب آشنا می شود. اول تقلید و سپس با دیدن کتاب های تصویری که در آنها است اشیای پیرامون خود را پیدا می کند.بازشناسی به او کمک خواهد کرد که ناخودآگاه به سوی کتاب جلب شود واین امر به تدریج در او به صورت یک عادت در می آید.چنانچه کودک از بازی کردن خوشش می آید بعد از این از تماشای کتاب لذت خواهد برد. این گونه کودکان که مراحل اولیه و در عین حال اسامی آشنایی با کتاب را در خانواده گذرانیده اند در محیط مدرسه خیلی زود وبدون مشکل به کتاب ومطالعه عادت می کنند و این عادت خیلی زود و بدون کمترین اصراری در وجودشان جایگزین می شود و پایدار می ماند.

در نتیجه بحث های فوق یادآور می شود. خانواده های ما به عنوان یکی از منابع اصلی جامعه پذیر کردن کودکان در عصر کنونی تا حدی خاصیت خود را از دست داده و نهاد هایی چون آموزش و پرورش و رسانه ها جای آن را گرفته اند.والدین به دلیل اشتغالات کاری و فکری در بیرون از خانه کمتر از گذشته در تربیت فرزندان خود دخیل هستند .

اما با این حال والدین می توانند از کودکی فرزندان خود را با کتاب آشنا کنند و آن را به عنوان دوستی مهربان که می تواند از آن چیز های زیادی یاد بگیرند معرفی کنند و تصویری جذاب و دوست داشتنی از کتاب در ذهن آنان ایجاد کنند تا فرهنگ کتاب و کتابخوانی در آنان درونی شود.لازم است نهاد های مشاوره ای و تربیتی خانواده ها را در این زمینه راهنمایی کرده و راه کار های علاقمند کردن کودکان به کتاب را به آنان آموزش دهند.هر چند ما در این زمینه هزینه کنیم به معنای سرمایه گذاری خواهد بود که برکات مادی و معنوی بسیاری را برای کشور ما به ارمغان خواهد آورد. بهترین تشویق برای ایجاد عادت به مطالعه درکودکان این است که خودوالدین اقدام به مطالعه کنند.

این کار باید به صورت عملی انجام شود زیرا با تشویق زبانی نمی توان در کودک ایجادانگیزه نمود. خانواده باید مواظب دوستان فرزندانشان باشد دوستی که اهل مطالعه وکتاب خواندن باشد حتما در گرایش کودک به مطالعه موثر خواهد بود.والدین به عنوان جایزه به فرزندان خود کتاب های مورد علاقه آنها و مخصوص سن کودک هدیه بدهند.

ساعات مشخصی از روز را به مطالعه اختصاص دهند، مخصوصا به مطالعه کتاب های غیردرسی. ایجاد کتابخانه های کوچک خانواده می تواند درایجاد علاقه و انگیزه به مطالعه در کودک کمک نماید.

شب یلدا یکی از فرصتهای پیش رو برای خانواده هاست تا در راستای ترویج فرهنگ مطالعه قدم بردارند پس بیایید همانند پیشینیان خود در شب یلدا در کنار تمام آداب و رسوم دیگر حافظ خوانی و شاهنامه خوانی و یا نقل قصه های دیگر را ازکودکان خود دریغ ننماییم.

یلدا واژه ای است سُریانی که به زبان فارسی راه یافته و به معنای درازترین شب سال است. شب اول برج جَدی، شب چله بزرگ زمستان. این واژه در سُریانی به معنای میلاد است، چون شب یلدا را با میلاد مسیح (ع) تطبیق کرده اند به این نام نامیده اند و به همین معنا، معزّی سروه است: تو جان لطیفی و جهان جسم کثیف  است || تو شمع فروزنده و گیتی شب یلداست 

یلدا؛ (مأخوذ از سریانی) لغت سریانی است و به معنای میلاد عربی است، چون شب یلدا را با میلاد مسیح تطبیق می کرده اند از این رو بدین نام نامیده اند. برخی فرهنگ نویسان پنداشته اند که یلدا یکی از ملازمان حضرت عیسی بوده است
یلدا؛ واژه ای است سریانی و به معنای زاد و زایش است و در فرهنگ آریایی شب زادن مهر است. غریبان یلدا را با نوئل تطبیق داده اند، رومیان برای زادن واژه ناتالیس را داشتند، مسیحیان سریانی واژه یلدا را با خود به ایران آوردند و از آن زمان تاکنون ماندگار شده است

● شب چله
چهل روز از زمستان که آغاز آن برابر است با اول جَدی و هفتم دی ماه جلالی و بیست و دوم دسامبر فرنگی، و پایانش برابر است با شانزدهم بهمن ماه جلالی و سی ام ژانویه فرنگی که به آن چله بزرگ زمستان گویند. چله کوچک زمستان: بیست روز از فصل زمستان که آغاز آن از هفدهم بهمن ماه جلالی شروع می شود و در پنجم اسفند ماه پایان می یابد
در ایران مرکزی چله بزرگ زمستان از آغاز زمستان که برابر است با آغاز دی ماه شروع می شود و مدت آن چهل روز است. و چله کوچک زمستان از شب دهم بهمن ماه تا پایان بهمن ماه که مدت آن بیست روز است 
▪ چله بزرگ
چهل روز از موسم زمستان که آغاز آن مطابق اول جَدی و هفتم دی ماه جلالی و بیست و دوم دسامبر فرانسوی و پایانش شانزدهم بهمن ماه جلالی و سی ام ژانویه فرانسوی است.
▪ چله کوچک
در تداول عامه بیست روز از فصل زمستان... از هفدهم بهمن ماه جلالی شروع شود و پنجم اسفند ماه به آخر رسد. چله زمستان همان چله بزرگ است و گاه در تداول عامه کنایه از سرمای سخت باشد: چله زمستون.
● یلدا در شعر شاعران
شب یلدا به معنای تیرگی و سیاهی و بلندی و درازی در ادبیات فارسی مورد استعاره و تشبیه قرار گرفته و شاعران پارسی گوی، زلف و چشم و دل یار را در سیاهی، و روز هجران و جدایی و دوری را در درازی به شب یلدا تشبیه کرده اند. نویسندگان عرب نیز از شب یلدا به شب میلاد (لیله المیلاد) یاد کرده اند که عیسی (ع) در آن شب بزاد، و در بلندی و درازی و وصال یار، مانند شاعران و نویسندگان پارسی گوی، در صناعاتِ لفظی به استعاره و تشبیه اش گرفته اند.

● آیین های یلدا در فرهنگ های ملی ایران
همه اقوام ایرانی شب یلدا یا چله را گرامی دارند، همه اقوام ایرانی در شب چله آجیل و میوه خورند، میوه مشترک همه اقوام ایرانی هندوانه است و همه بر این باورند که خوردن میوه به ویژه هندوانه خاصیت دارد، تا آنجا که گویند: «در شب چله باید هندوانه را خورد و پوست آن را پشت بام همسایه انداخت تا اگر توان خریدن هندوانه را ندارد پوست هندوانه را بتراشد و بخورد»  و این حکایت روزگار نداری و همیاری ایرانی است!
▪ در شهرها و روستاهای خراسان، شب چله، خانواده گرد هم آیند و شب چله را گرامی دارند. خراسانیان را باور این است که خوردن هرگونه میوه ای در شب چله، خاصیت ویژه خود را دارد و در مجموع این خواص دست به دست هم دهند و آنان را از انواع بیماری ها و گرمای سوزان تابستان و گزند حشرات مصون دارند. اما هندوانه میوه اصلی شب چله است که دارای خاصیت های بیساری است از جمله گرمی مغز و سوزش جگر را ببرد و از گرمای تموز نگه دارد و کرم روده را دفع کند. خوردن هویج یا زردک، گلابی، انار و زیتون سبز در شب چله گزند گرما و نیش حشرات را دور سازد، خرودن انگور در شب چله از اسهال تابستان جلوگیری کند. خوردن سیر یا ترشی سیر در شب چله، درد مفاصل را باز دارد، خوردن کاسنی و کلم، از خون ریزی لثه و بینی جلوگیرد
خراسانیان را رسم این است که برای شب چله، از سوی داماد به خانه عروس، خوانچه ای هفت رنگ از میوه فرستند؛انار، انگور، پرتقال، خربزه، سیب، گلابی، هندوانه. این خوانچه را با پرهای مرغ عَدَن بیارایند و با طبق کش به خانه عروس فرستند. اگر به دلایلی میوه های پاییزی نبود آش رشته یا آش جاخالی پزند
خراسانیان را رسم این است که در پایان شب چله، فال سوزن گیرند، بدین گونه که پیرزنی بس کهن سال و سخت با کمال که شعر می داند، پاره پارچه ای آب ندیده را به دست گیرد و دخترکی نابالغ و بس معصوم، بر آن پارچه سوزن زند. حاضران در دل نیت کنند. و آن زن سالخورده سخت با کمال، اشعار مربوط به فال سوزن را می خواند. خواندن هر بند شعری که تمام شد، کسی که نیت کرده، آن شعر را جواب نیت خود می داند.منبع: کتاب نوروز باستانی (جشن ها و آیین های ایرانی)

شرح حماسه سربداران برعلیه چشم بادمی های مغول

سربداران یک سلسله کوچک محلی از متصوفان شیعه مذهب خراسان هستند که در اوایل قرن هشتم هجری/ چهاردهم میلادی با کارگزاران مغول در افتادند و با تشکیل حکومتی محلی آخرین ضربه را بر فرمان روایی مغول در ایران وارد آوردند. کارگزاران مغول هر سال چند بار با خشونت و سنگ دلی مردم داغ دیده و غارت زده شهرها و روستاها را وادار به پرداخت مالیات و باج و خراج های هنگفت می کردند. در این آشفته بازار ستم گری، ایرانیان جز زاهدان و مشایخ صوفیه پناهگاهی نداشتند. فرمان‌روایان مغول، حتی بیش از ترکان سلجوقی، به علمای مذهبی و بزرگان صوفیه اظهار ارادت می کردند. همین به مشایخ شیعه فرصت داد که از اواخر قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری/ چهاردهم میلادی از نفوذ معنوی خود برای انجام منظورهای سیاسی و اجتماعی بهره جویند و علاوه بر تبلیغ مذهب شیعه با تشکیل حکومت های شیعه مذهب روی آورند.

سربداران، درویشان شیعه مذهب سبزوار، که به روش فتیان یا جوانمردان می زیستند، در خراسان برای مبارزه با عمال ایلخانان قیام کردند. سادات مرعشی در مازندران حکومتی شیعی و اهل تصوف تشکیل دادند و دسته سوم، جانشینان شیخ صفی‌الدین اردبیلی در آذربایجان بساط ارشاد گستردند و عاقبت با تشکیل سلطنت صفوی به تشیع رسمیت بخشیدند. سربداران سبزوار به سردستگی امین‌الدوله عبدالرزاق، که نسبش از جانب پدر به حسین بن علی (ع) و از طرف مادر به یحیی برمکی می رسید و خود از کارگزاران ابوسعید بهادر ایلخانی بود، قیام کردند. اینان هم قسم شده بودند که: " اگر توفیق یابیم رفع ظلم کنیم والا سرخود را بردار خواهیم کرد که دیگر تحمل ظلم نداریم." و به همین جهت به سربداران معروف شدند.

در اندک زمان، سربداران توجه و حمایت مردم اطراف را جلب کردند و به زودی توانستند بر لشگر بزرگی که فرمان‌روای مغول به جنگ ایشان فرستاده بود پیروز شوند. در این جنگ سربداران به رهبری وجیه‌الدین مسعود، برادر امین‌الدوله عبدالرزاق، ظرف یک روز سپاه امیران ترک خراسان را که هفتاد هزار سوار و پیاده بود درهم شکستند. تاریخ نگاران ایرانی این روز را روز پیروزی ایرانیان بر صحرانشینان مغول و ترک خوانده‌اند. پس از این پیروزی، مردم ناحیه بزرگی به سربداران پیوستند و قلمرو قدرت و حکومت آنان از دامغان تا سرخس و قوچان و کاشمر گسترش یافت. حکومت سربداران حدود پنجاه سال ادامه یافت. آخرین ایشان، خواجه علی موید، به امیر تیمور گورکان که حملات خود را به ایران آغاز کرده بود پیوست و به سال ۷۸۸ ه/ ۱۳۸۶ م در یکی از جنگ های امیر تیمور کشته شد و سلسله سربداران منقرض گردید. در قیام سربداران، که به رانده شدن مغول از سرزمینی وسیع منجر شد، روستائیان نقشی عمده داشتند و بی تشکیلات منظم توانستند در زمانی کوتاه دست حکمرانان مغول را از زندگی خود کوتاه کنند. قیام سربداران به یاری تبلیغات وسیع شیخ حسن جوری، یکی از صوفیان شیعه مذهب فراهم آمد. گرچه سبزوار یکی از کانون های اصلی تشیع به شمار می رفت، مردم آن به حفظ سنت های ملی نیز شهرت داشتند. شیخ حسن جوری که خود شاگرد شیخ خلیفه بود، با شیفتگی به تعلیمات استاد، مردم را به سرکشی از فرمان گماشتگان مغول و همدستان ایشان یعنی مالکان و زمین داران بزرگ محلی دعوت می کرد. اما، چون نمی‌توانست به صراحت منظور خود را بگوید، از عبارات و اصطلاحات صوفیانه که رنگ مذهب تشیع داشت بهره می جست. در این اوان، نه تنها در سبزوار بلکه در نواحی دیگر از جمله کاشان نیز انتظار ظهور قائم آل محمد، امام غایب عمقی روزافزون داشت. دسته ای از صوفیان نیز با تعلمیات خود درباره ترک دنیا و بی اعتنایی به تجمل و لذت های دنیوی، در واقع به مبارزه با حریصان مال اندوز و جاه طلب می رفتند که با پیوستن به متجاوزان به مقام و ثروت رسیده بودند. در این میان، مردم محروم طبقات پائین، به خصوص روستائیان، از این افکار استقبال می کردند، زیرا خشک سالی و هجوم ملخ به کشتزارهای آنان آسیب فراوان زده بود و سهمیه گزافی که هر سال ماموران حکومت به زور می بردند آن ها را به تنگ دستی و سختی دچار کرده بود.

هنگامی که سربداران توانستند بر حاکم مغولی خراسان پیروز شوند حکومت مستقلی ترتیب دادند و سبزوار را مرکز خود ساختند. در همین هنگام برای به دست آوردن کتاب های شیعه با شیعیان جبل عامل در لبنان به مکاتبه پرداختند. به دعوت سران سربداران عده ای از شیعیان لبنان به ایران آمدند و نویسندگان شیعه کتاب های معتبری به نام امرای سربداری تالیف کردند و به ایران فرستادند. قیام سربداران با آن که جنبشی محلی بود و مدت زیادی دوام نیافت، اما در تاریخ ایران اهمیتی خاص دارد، زیرا در پی این قیام و با نیرو گرفتن از پیروزی های آن بود که در نقاط دیگر نیز مردم روستاها سرکشی آغاز کردند. استقرار دولت سادات در مازندران را باید یکی از بارزترین پی آمدهای حکومت سربداران دانست. امرای سربداران در اداره حکومت با یکدیگر اختلاف بسیار داشتند و بسیاری از آنان با توطئه یاران خود را از پای درآمدند. با این همه در مدت کوتاه حکومت ایشان، آبادانی بسیار صورت گرفت و خرابی های حمله مغول تا حد زیادی جبران شد. امیران سربدار در پی بهتر کردن زندگی روستائیان و طبقه محروم شهر بودند و به نوعی مساوات در تقسیم عواید و ثروت عمومی اعتقاد داشتند.

نمایشگاه کتاب در باجگیران

به مناسبت هفته کتاب نمایشگاه کتابی نیز در کتابخانه عمومی امامت به مدت یک هفته برگزار گردید.

هفت روز هفت کتاب

به مناسبت هفته کتاب طرح هفت روز هفت کتاب در اداره های سطح شهر باجگیران با هدف معرفی و آشتی کارکنان با مطالعه برگزار گردید:

طرح هفت روز، هفت کتاب به مناسبت هفته کتاب(24/8/94 الی 30/8/94)

محل اجرا: اداره های سطح شهر باجگیران

متولی اجرا: کتابخانه عمومی امامت باجگیران

این طرح به منظور علاقه مند نمودن همشهریان عزیر به مطالعه مفید اجرا می گردد. مدت زمان اجرا یک هفته می باشد ونحوه اجرا به این صورت  است که کتابها در اختیار اداره ها قرار می گیرد و دست به دست می چرخد هر فرد که علاقه مند بود از منابع بیشتری استفاده نماید می تواند با مراجعه به کتابخانه و عضویت در آن  اقدام نماید.

قصه گویی در کتابخانه عمومی

به مناسبت هفته کتاب  کلاس قصه گویی برای کودکان در کتابخانه عمومی آیت الله آقانجفی قوچانی(ره) برگزار گردید.